Murzynek to jedno z tych ciast, które w kulturze polskiej od lat zajmuje szczególne miejsce. Jego intensywny, czekoladowy smak, wilgotna struktura i stosunkowo prosta receptura sprawiają, że niemal zawsze gości na stołach rodzinnych, podczas spotkań z przyjaciółmi czy jako skromny deser do popołudniowej kawy. Jednak w dzisiejszych czasach coraz częściej sięgamy po wariacje na temat tej tradycyjnej propozycji – łącząc klasyczne receptury z niebanalnymi dodatkami i zdrowszymi składnikami. Jednym z ciekawych twistów jest dodatek jogurtu naturalnego oraz świeżych malin – dodających wilgotności, lekkości i owocowej świeżości. W niniejszym artykule przyjrzymy się temu wariantowi dokładnie: opiszemy każdą fazę przygotowania, przyjrzymy się roli składników, przedstawimy wskazówki praktyczne, historię murzynka, pomysły na wariacje i propozycje podania. Artykuł zapewnia kompleksowe spojrzenie na ciasto, które łączy klasyczną formułę i nowoczesne akcenty.

1. Wprowadzenie – co to za ciasto?

Murzynek z jogurtem i malinami to wilgotne, czekoladowe ciasto, wzbogacone dodatkowym elementem w postaci jogurtu naturalnego oraz świeżych lub mrożonych malin. Jogurt nie tylko nadaje ciastu delikatności i wilgotnej struktury, ale także lekkości – balansując intensywny aromat kakao. Maliny natomiast wnoszą owocową kwaskowatość, kontrastując z gęstą słodyczą czekolady i cukru. Połączenie tych trzech elementów – kakaowego smaku, kremowej wilgotności i malinowej świeżości – daje ciasto, które jest jednocześnie klasyczne i nowoczesne. Nadaje się na co dzień, jako deser dla dzieci, do kawy, a także na rodzinne uroczystości.

2. Składniki – co znajduje się w przepisie i dlaczego?

Przed przystąpieniem do pieczenia warto przyjrzeć się składnikom i ich roli:

Mąka pszenna (1 szklanka) – stanowi podstawę strukturalną ciasta. Jej gluten odpowiada za elastyczność, a skrobia za gęstość.
Kakao (1/2 szklanki) – nadaje głęboki, czekoladowy smak i kolor. Warto używać gorzkiego kakao dobrej jakości.
Cukier (1/2 szklanki) – słodzi ciasto i pomaga w tworzeniu delikatnego miąższu oraz krótkotrwałej piany z jajek.
Jogurt naturalny (1/2 szklanki) – wprowadza wilgotność, delikatność i subtelną kwasowość, która wzmacnia smak czekolady.
Jajka (3 duże, w temperaturze pokojowej) – nadają strukturę (białko) i bogactwo (żółtko). Ubijając z cukrem, tworzą puszystą bazę.
Olej (1/2 szklanki) – sprawia, że ciasto pozostaje miękkie i wilgotne na dłużej. Dzięki płynnej konsystencji ułatwia równomierne połączenie składników.
Proszek do pieczenia (1 łyżeczka) i soda oczyszczona (1/2 łyżeczki) – odpowiadają za odpowiedni wzrost ciasta. Proszek działa kwaśno‑zasadowo po aktywacji, a soda wzmacnia efekt lekkości, reagując z jogurtem.
Szczypta soli – wzmacnia smak, doskonali aromat czekolady.
Maliny (1 szklanka świeżych lub mrożonych) – dodają owocowej świeżości, wilgotności i lekkiej kwaskowości, która pięknie kontrastuje z ciastem.

3. Historia murzynka – skąd pochodzi i jak się zmieniał?

Murzynek, znany również jako „ciasto murzynkowe” lub „czarny murzynek”, to klasyka polskiej cukiernictwa, powstała prawdopodobnie w połowie XX wieku. Chociaż dokładne pochodzenie nie jest w pełni udokumentowane, przypuszcza się, że jego nazwa wiąże się z wyglądem – ciasto jest wyjątkowo ciemne i wilgotne, stąd określenie “czarny”. Z czasem murzynek stał się jednym z najpopularniejszych domowych wypieków – prosty, szybki, smaczny i dostępny przy minimalnej liczbie składników. Wiele rodzin posiada własny „sekretny” przepis, przekazywany z pokolenia na pokolenie.

W XXI wieku murzynka zaczęto modyfikować – dodając owoce (jak maliny, truskawki), kremy, polewy, dżemy lub śmietanę. Częściej stosuje się także jogurt, maślankę lub inne tłuste dodatki, by nadać wilgotności bez użycia dużej ilości masła czy śmietany. Wariant z jogurtem i malinami należy do tej nowoczesnej grupy klasyki – proste i sprawdzone, lecz z owocowym twistem.

4. Przygotowanie – krok po kroku

Przejdźmy teraz do instrukcji przygotowania, tym razem rozbudowanej, z dokładnym omawianiem każdego etapu i praktycznymi wskazówkami:

4.1. Przygotowanie piekarnika i formy

Rozgrzanie piekarnika do 180°C (góra–dół)
Ciepło piekarnika należy przygotować przed rozpoczęciem pracy nad ciastem, by mieć zapewnioną równomierną temperaturę przy wstawianiu. Tryb „góra–dół” to standard – zapewnia równomierne pieczenie. Jeśli piekarnik grzeje intensywnie tylko od dołu lub z termoobiegiem, warto odpowiednio dostosować czas lub temperaturę (np. 170°C z termoobiegiem).
Przygotowanie formy – ok. 20 × 30 cm
To typowa prostokątna blacha. Warto wyłożyć ją papierem do pieczenia – ułatwia wyjmowanie po upieczeniu i ogranicza przywieranie. Lekko natłuścić papier, np. olejem lub masłem – to zabezpieczenie dodatkowe, szczególnie jeśli papier nie przylega idealnie.

4.2. Ubijanie jajek z cukrem

Ubijanie w dużej misce
Ubijanie jajek z cukrem na wysokich obrotach – przez około 5 minut – aż masa będzie jasna i puszysta. To kluczowy moment – wprowadzenie powietrza do masy zapewnia lekkość i odpowiednią strukturę. Masa powinna co najmniej potroić objętość i zmienić kolor na jasnożółty, prawie kremowy.

4.3. Dodanie mokrych składników

Jogurt naturalny i olej
Do ubitych jajek dodać jogurt oraz olej. Delikatnie wymieszać szpatułką. Ważne: mieszamy łagodnie, by nie zniszczyć struktury piany – ale też na tyle dokładnie, by składniki się połączyły bez grudek. Jogurt dodaje wilgotności i subtelnej kwasowości, a olej zapewnia miękkość i świeżość przez kilka dni.

4.4. Dodanie suchych składników

Przesiewanie mąki, kakao, proszku i sody
Przesiewamy wszystkie suche składniki – mąkę, kakao, proszek, sodę i sól – do osobnej miski. Przesiewanie wprowadza powietrze, zapobiega grudkom i zapewnia równomierne rozprowadzenie proszku i kakao. To etap, który znacząco wpływa na konsystencję ciasta.
Stopniowe łączenie suchych z mokrymi
Dodajemy suche składniki stopniowo do mokrych, mieszając delikatnie szpatułką. Niezbyt intensywnie – tylko do momentu połączenia, by masa pozostała napowietrzona i nie straciła gęstości. Nadmierne mieszanie mogłoby rozwodnić strukturę i sprawić, że ciasto będzie zbyt zbite.

4.5. Dodanie malin

Świeże czy mrożone?
Oba warianty są dobre. Maliny mrożone można stosować od razu, bez rozmrażania – ale trzeba robić to ostrożnie, by nie zabarwiły intensywnie ciasta.
Delikatne wmieszanie
Na koniec dodajemy maliny i mieszamy bardzo delikatnie – aby nie rozgnieść owoców. Chcemy uzyskać fragmenty malin w cieście, które po upieczeniu pozostaną aromatyczne i lekko kwaskowe.

4.6. Pieczenie

Przelewanie do formy i wygładzenie
Masę przelewamy do wcześniej przygotowanej formy i wygładzamy wierzch szpatułką, by powierzchnia była równa.
Czas pieczenia: 30–35 minut
Wstawiamy do nagrzanego piekarnika. Pieczemy 30–35 minut. Warto kontrolować – ciasto powinno być sprężyste, a włożony w środek patyczek powinien wyjść czysty lub z kilkoma wilgotnymi okruszkami (bez surowego ciasta).
Studzenie na kratce
Po upieczeniu wyjmujemy ciasto i studzimy na kratce – by spodnia część nie zbierała wilgoci i ciasto było wilgotne, lecz nie mokre.

4.7. Krojenie i podanie

Po ostudzeniu kroimy na kawałki. Dla estetyki można posypać cukrem pudrem. Podane jako deser do kawy, herbaty lub jako słodka przekąska – jest wyjątkowo przyjazne dzieciom, gościom, familii.

5. Wskazówki kulinarne – jak uzyskać najlepszy efekt?

5.1. Temperatura składników

Wszystkie składniki – jajka, jogurt, olej – warto mieć w temperaturze pokojowej. Jajka z lodówki trzeba wyjąć przynajmniej na 30 minut wcześniej. Intuicyjnie: składniki w podobnej temperaturze łączą się lepiej, a piana z jajek osiąga pełną objętość.

5.2. Jakość kakao

Dobrym kakaem (gorzkim, niesłodzonym) wzmocniamy smak i aromat. Unikaj tzw. kakao „light” lub niskiej jakości. Lepiej jest dodać mniej, ale lepszego gatunku, niż dużo słabego kakao.

5.3. Alternatywy dla jogurtu

Jeśli nie masz jogurtu naturalnego, można użyć maślanki, kwaśnej śmietany (‘gęsta’ jogurtu), czy kefiru. Każdy z tych produktów wzbogaci strukturę o wilgotność i lekki kwasowy posmak. Należy jednak uważać z gęstością – np. śmietana 18% może sprawić, że masa będzie bardzo ciężka.

5.4. Równomierne rozmieszczenie malin

Aby maliny nie opadły na dno, można je lekko obtoczyć w mące przed dodaniem. Zapobiegnie to ich zbytniej koncentracji na spodzie i sprawi, że będą równomiernie rozłożone w całym cieście.

5.5. Modyfikacje słodzenia

Jeśli używasz bardzo dojrzałych, słodkich malin, możesz częściowo zastąpić cukier miodem lub syropem klonowym. Pamiętaj jednak, że płynne substancjezwiekszą wilgotność i skrócą czas pieczenia konieczny do uzyskania suchego patyczka.

5.6. Przechowywanie

Murzynek z jogurtem i malinami przechowuj w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej do trzech dni. Możesz też przechowywać go w lodówce – wtedy będzie wilgotny, ale szybciej zyska chłód i gęstość. Przed podaniem warto odczekać kilkanaście minut, by ciasto zmiękło.

6. Pomysły na wariacje i dodatki

Nilka ciasta, wiele możliwości:

Polewy
- Czekoladowa ganache (śmietanka + czekolada) – idealna dla miłośników intensywnego smaku.
- Biała czekolada z maliną w środku – kontrast kolorystyczny i smakowy sprawi, że ciasto będzie efektowne.
- Lukier cytrynowy – nada zastrzyk świeżości i delikatnej kwaskowatości.
Dodatki do masy
- Posiekane orzechy (walnut, laskowe) – wprowadzą chrupiący element i głębie smakową.
- Bita śmietana – jako lekki dodatek na talerzu.
- Czekoladowe wiórki lub starta gorzka czekolada – wzbogaci smak i nada dekoracyjnego charakteru.
Owoce alternatywne
- Truskawki – równie pyszne, szczególnie latem.
- Jagody (świeże lub mrożone) – delikatne i aromatyczne.
- Wiśnie (odmrożone) – kwaśny twist i ciekawy kontrast ciemnego ciasta.
Wersje dietetyczne / wegańskie
- Cukier trzcinowy lub erythritol – jako alternatywa słodzików.
- Jogurt roślinny (sojowy, migdałowy) i olej roślinny – zmienią strukturę, ale nadal uzyskamy wilgotne ciasto. Należy dodać drożdże zamiast proszku (i wody), jeśli chcemy zrezygnować z sody / proszku – ale to inny wariant.

7. Porównanie z tradycyjnym murzynkiem

Dla odróżnienia:

Cecha	Tradycyjny murzynek	Wersja z jogurtem i malinami
Wilgotność	Zależy od masła/oleju – średnia	Bardziej wilgotne dzięki jogurtowi
Smak	Mocno czekoladowy, słodki	Czekoladowy z owocową kwaskowatością maliny
Aromat	Czekoladowy	Czekoladowy + owocowy
Tekstura	Gęsta i lekko sucha	Lżejsza, spulchniona, wilgotna
Czas przygotowania	Szybki	Równie szybki (kilka minut więcej na przygotowanie malin)
Wygląd	Monochromatyczny, bywa “surowy”	Kolorowa struktura, atrakcyjne “krople” malin w cieście

8. Podsumowanie

Murzynek z jogurtem i malinami to propozycja, która łączy w sobie to, co w murzynku najlepsze – intensywny smak czekolady i łatwość przygotowania – z nowoczesnymi akcentami: wilgotnością jogurtu oraz owocową świeżością malin. To ciasto udane, niezawodne, uniwersalne i łatwe do personalizacji. Nadaje się na rodzinne popołudnie, wypieku dla dzieci, słodką przerwę w pracy, piknik czy spotkanie z przyjaciółmi.

Warto spróbować tej wersji, bo choć opiera się na klasyce, wnosi do niej nową jakość – aromat, wilgotność, lekkość i kolor. Dla każdego, kto ceni domowe smaki, a jednocześnie lubi eksperymentować, ta kompozycja okaże się wyjątkowo udaną inspiracją.